Bilindiği üzere, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında her türlü mecrada yayınlanan ticari reklamlar ve tüketicilere yönelik ticari uygulamaları düzenleme ve denetleme yetki ve görevi, Genel Müdürlüğümüzce sekretaryası yürütülen Reklam Kurulu uhdesinde bulunmaktadır. Bu kapsamda, tüketicilerin alışveriş tercihlerinin belirlenmesinde son derece etkili olan reklamlar ve ticari uygulamalarda ilgili mevzuat hükümlerine riayet edilmesi, 6502 sayılı Kanun’un temel amacı olan tüketicinin ekonomik çıkarının korunması bakımından büyük önem taşımaktadır.
Diğer yandan, 6502 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayanılarak hazırlanan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliğinin genel çerçevesini çizdiği ticari reklamlar, aynı zamanda reklamı yapılan mal veya hizmetlerin tabi bulunduğu özel düzenlemelerde ve diğer hususlarda yer alan reklama ilişkin hükümlere de uygun olmak zorundadır.
Son dönemde internet ortamında ve özellikle e-ticaret platformlarında içeriği belirsiz ürünlerden oluşan “gizemli kutu” ve benzeri satış yöntemlerinin yaygınlaştığı görülmektedir. Bakanlığımıza intikal eden şikâyetler ile re’sen başlatılan incelemeler neticesinde, Reklam Kurulunun 11.09.2025 tarihli ve 361 sayılı toplantısında, bazı e-ticaret platformlarında faaliyet gösteren satıcılar hakkında idari yaptırım uygulanmasına karar verilmiştir.
İdari yaptırıma konu incelemelerde;
- Kutu içeriğine ilişkin herhangi bir açık bilgilendirmeye yer verilmeyen bu tür tanıtımların, tüketicilerin ekonomik davranış biçimlerini önemli ölçüde bozabilecek nitelikte olduğu ve tüketicilerin normal şartlar altında taraf olmayacağı bir tüketici işlemine taraf olmalarına yol açabileceği,
- Mesafeli satışa konu mal veya hizmetin muhteviyatına ilişkin belirsizlikler sebebiyle “gizemli kutu” ve benzeri satış yöntemlerinin reklam yoluyla haksız ticari uygulama teşkil ettiği değerlendirilmiştir.
Bu çerçevede, Anayasanın 172’nci maddesinde yer alan “Devlet, tüketicileri koruyucu ve aydınlatıcı tedbirler alır, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini teşvik eder.” hükmü uyarınca gerek tüketicilerin çıkarlarının korunması ve onların yaşayabilecekleri olası mağduriyetlerin önlenmesi, gerekse haksız rekabetin önlenerek dürüst ve adil bir ticari hayatın tesis edilebilmesi açısından Meclisiniz üyelerinin ticari reklam ve haksız ticari uygulamalara ilişkin yukarıda bahsi geçen hususlar hakkında bilgilendirilmeleri ve gerekli hassasiyetin gösterilmesi önem arz etmektedir.
